Gebelik döneminde, yüksek risk oluşturabilecek ve annenin ya da bebeğin sağlığını riske atabilecek çok sayıda neden bulunmaktadır. Geçmiş gebelikte herhangi bir sorun yaşandıysa, annenin sağlık sorunları bulunuyorsa ya da erken doğumla dünyaya bir çocuk getirildiyse, hamilelik riskli gebelik sınıfında değerlendirilebilir. Böyle durumlarda anne, gebelik süresince kontrol altında tutulmalı ve düzenli olarak takip edilmelidir.
Hazırladığımız bu yazıda; gebelik sırasında karşılaşabileceğiniz riskli durumlar hakkında öğrenilmesi gereken tüm detayları açıklamaya çalıştık.
Yüksek Riskli Gebelik Nasıl Olur?
Yüksek riskli gebelikler doğumda ya da doğumdan sonra anne adayı ya da bebeğini tehdit edebilecek bazı sorunların oluşabileceği gebelikler olarak tanımlanabilir. Genel olarak tüm hamileliklerin yaklaşık olarak % 6’sı risk taşır ve riskli gebelik sınıfına girer. Perinatoloji adı verilen bir uzmanlık alanının konusuna giren bu durum, uzmanlar tarafından takip edilmektedir.
Riskli gebelik sınfı, hayli geniş bir hasta grubunu kapsamaktadır. Riski gebelik geçirme olasılığı bulanan anne adayları, farklı hastalık veya rahatsızlıklardan muzdarip olabilir ya da daha önce zor bir gebelik süreci geçirmiş olabilir. Bu hastalıklar; anne adayından kaynaklı riskler, önceki ya da şimdiki gebelikten kaynaklı riskler, fetusa ait riskler ve doğuma ait riskler olarak sınıflandırılmaktadır.
Yüksek riskli gebelikler hakkında farklı bilgileri Hamilelikte Görülen Yüksek Riskli Gebelik Durumları yazımızda bulabilirsiniz.
Riskli Gebelik Kriterleri Nelerdir?
Riskli gebeliklere neden olan durumlar, farklı değişkenler yüzünden meydana gelebilir. Bu riskler, anne adayından kaynaklanabildiği gibi bazı durumlarda bebeğin gelişmemesi ya da sağlık sorunları yüzünden de olabiliri. Hamilelikte risk yaratan problemler, genel olarak anne adaylarının %6 – 8’inde görülebilmektedir. Ayrıca var olan problemin tehlike yaratması ya da kötüye gitmesi ise %50 oranında olmaktadır. Bu nedenle riskli gebelik tanımlamasına uyan gebeliklerin iyi takip edilmesi ve anne adaylarının kontrol altında tutulması gerekmektedir.
Genel olarak riskli gebelik kriterleri şu şekilde sıralanabilir:
- Anne adayının yaşı.
- Kronik böbrek rahatsızlıkları.
- Depresyon.
- Kan hastalıkları.
- Çoğul gebelikler.
- Yüksek tansiyon.
- HIV ya da AIDS.
- Lupus.
- Otoimmün hastalıklar.
- Obezite.
- Tiroid hastalığı.
- Tip 1 Diyabet.
- Tip 2 Diyabet
Riskli gebelik kriterlerine dair detaylara Riskli Gebelik Kriterleri Nelerdir? Yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Gebelik Sırasında Karşılaşabileceğiniz Riskli Durumlar
Gebelikte risk yaratacak durumların en önemli etkenleri, genellikle anneye bağlı faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bu etkenler gebelik gelişimi, bebek sağlığı ve doğum şeklini de etkileyebilmektedir. Bununla birlikte gebelikten önce bu riskleri belirlenebilir ve anne adaylarının durumu dengelenebilir. Peki, gebelik sırasında karşılaşılabilecek riskli durumlar nelerdir?
1- Gebelik Tansiyonu (Preeklampsi)
Gebelik, fizyolojik bir olay olarak tanımlanır ancak kadın vücudunda tüm organları etkileyen önemli değişiklikler de yaşanmaktadır. Bu değişiklikler, her kadın için normal sonuçlar ortaya çıkarmayabilir ve bazı sorunlara neden olabilir.
Gebelikte meydana gelen bu sorunlar içinde en sık görülen ve en önemlisi olarak kabul edileni ise gebelik tansiyonu olmaktadır. Halk arasında ''gebelik zehirlenmesi'' olarak da bilinen bu sorun, hamilelikte oluşan damar yapısı değişiklikleri nedeniyle anne adayının kan basıncının yükselmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.
Yaşlılıkta görülen tansiyon yükselmesinden farklı özelliklerde olan bu sorun; annede beyin kanaması, organ içi kanamaları, eşin anneden ayrılması ve bebeğin anne karnında ölümü gibi çok ciddi problemlere neden olabilmektedir. Gebeliklerin % 5'inde görülen, düzenli takip edilmesi ve tedavi edilmesi gereken gebelik tansiyonunda, ilerleyen durumlarda tek tedavi şansı olabilmekte ve bebek, suni yoldan doğurtulmak zorunda kalabilir.
2- Gebelik Şekeri (Gestasyonel Diyabet)
Gebeliklerin % 10'unda görülen gebelik şekeri, insülin metabolizmasında yaşanan değişiklikler nedeniyle meydana gelmektedir. Bebekte sakatlık, iri bebek, erken doğum, zor ve müdahaleli doğum gibi risklerin oluşmasındaki en önemli etkenlerden biri de gebelik şekeridir. Bu soruna yönelik tanı, hamileliğin 24. ya da 26. haftalarında yapılan şeker yükleme testleri ile konabilmektedir. Tanı konduktan sonra da diyet ya da ilaç kullanımıyla kan şekeri düzeyi normal seviyeye indirilebilir ve tümüyle tedavi sağlanabilir.
3- Erken Doğum
Bir diğer riskli gebelik durumu ise erken doğum olmaktadır. Doğumun beklenen zamanından (36 haftadan) önce başlaması erken doğum olarak tanımlanır. Bugün dahi gebeliklerin % 10’u erken doğumla sonuçlanabilmektedir. Rahim şekil bozuklukları, bebeğin iri olması, su fazlalığı, bebeğin gelişiminin durması gibi farklı etkenler nedeniyle erken doğum meydana gelebilir. Bunun yanında erken doğumun olmasında en sık rastlanan nedenlerden biri de enfeksiyon durumlarıdır. Bu sorunları yaşayan anne adaylarında, hamilelik öncesi kontroller yapılırsa ve düzgün bir şekilde takip edilirse, erken doğum büyük oranda önlenebilir.
4- Plasenta Yerleşim Problemleri
Plasenta yerleşim problemleri, gebelik döneminde doktorları en çok endişelendiren sorunların başında gelmektedir. Gebeliklerin oldukça az bir paydasında görülmekle birlikte, sonuçları çok ağır olabilmektedir. Bebeğin rahim ağzını kapatarak plasentaya yerleşmesi çok fazla kanamaların oluşmasına yol açabilir. Kanamalar genellikle gebeliğin 2. üç aylık döneminde başlar ve doğuma kadar sık sık tekrarlayabilir. Bunun sonucunda da normal doğumla bebeği dünyaya getirmek mümkün olmaz ve erken doğum riski ortaya çıkabilir. Bu sorunu yaşayan anne adaylarının mutlaka bir sağlık kurumunda kontrol altına alınması ve takip edilmesi gerekmektedir.
5- Çoğul Gebelikler
Anne karnındaki bebeğin gelişimi sırasında ortaya çıkan ve önemli risk durumları arasında yer alan sorunların bir diğeri de çoğul gebelikler olmaktadır. Böyle bir durumda bebek sayısıyla birlikte risklerin yaşanma olasılığı da artmaktadır. Erken doğumdan gelişme bozukluklarına, sakat doğumdan annede tansiyon ve şeker sorunlarının oluşmasına kadar pek çok sorun çoğul gebeliklerde daha fazla görülmektedir.
6- Gelişme Geriliği
Gebelikte karşılaşılabilecek riskli durumlardan bir diğer de bebeğin beklenenden daha küçük olmasıdır. Anne karnında beslenmesinin bozulması olarak tanımlanabilecek gelişme geriliği sorunu, gebeliklerin binde 5'inde görülen, oldukça nadir bir durumdur. Ancak erken doğum ya da anne karnında bebeğin ölümü gibi ciddi riskler taşıyan gelişme geriliği, yakın takip gerektiren ciddi bir sorundur.
7- Suyun Azlığı veya Fazlalığı
Bebeğin içinde bulunduğu, gelişme ve büyümesini sağlayan suyun azlığı ya da aynı şekilde fazlalığı, gebelikteki önemli risk durumlarından biridir. Bu sorun, erken doğum ve gelişme bozukluklarına yol açabildiği gibi bebekte akciğer gelişimi ve büyümesini de engellemektedir. Bu nedenle aylık kontrollerde ve anneye yapılan bazı testlerle suyun miktarı kontrol edilmeli, böylece gerekli önlemler geç kalınmadan alınmalıdır.
8- Zihinsel ve Bedensel Sakatlıklar
Bebekte oluşabilecek zihinsel ve bedensel sakatlıklar, gebelikte riskli durumlara yol açabilecek en önemli etkenlerden biridir. Bu gibi durumların tespiti ve tedavisinin günümüzde mümkündür. Özellikle zeka geriliği ile giden mongol bebek ve benzeri kromozomal hastalıklar, artık 11-14. gebelik haftalarında tespit edilebiliyor. Riskli gebelik uzmanları tarafından yapılan genetik ultrason sonucunda ve tarama testleri sayesinde bu sorunlar için tanı konabiliyor. Bunların yanı sıra, gebeliğin 18.-22. haftalarında yapılan detaylı ultrasonografi ile bebeğin organ ve yapısal gelişimi kontrol edilebilir ve sakatlıklar varsa tespit edildikten sonra, gereken önlem veya tedavi planlaması yapılabilir.
Yüksek Riskli Gebelikte Korunma Yolları Nelerdir?
Yüksek riskli gebelik durumları ile karşılaşma, her anne adayının başına gelebilir. Çoğu zaman dikkatli olmak bile yeterli gelmez ve hamilelik süreci sıkıntılı geçebilir. Bunun arkasında yatan pek çok neden olabilmektedir. Özellikle anne adaylarının yaşı ve hastalık geçmişi, riskli gebeliklerde en büyük etkenlerdendir. Ancak yüksek riskli gebeliklerde, bazı kurallara uyarak tehditi en aza indirebilir ve neden olabilecek komplikasyonların önüne geçilebilir.
Yüksek gebelikte şu noktalara dikkat ederek korunma sağlanabilir:
- Doktor kontrol ve takibi düzenli olarak yapılmalıdır.
- Kilo dengesi korunmalıdır.
- Mümkün olduğu ölçüde hareket edilmelidir.
- Dengeli ve sağlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
- Aile ve yakınlardan destek alınmalıdır.
- Olası risk durumlarına karşı koruma sağlamak için doğum sigortası yaptırılmalıdır.
Yüksek riskli gebeliklere dair tüm detayları öğrenmek için Yüksek Riskli Gebelik Hakkında Bilmeniz Gerekenler yazımızı okuyabilirsiniz.
Yüksek Riskli Gebeliklerde Doğum Sigortası Yapılır Mı?
Yüksek riskli gebeliklerde, doğum sigortası poliçesi başlatmak zor olacaktır, ancak bu durumdaki anne adayları için poliçe yapan sigorta şirketleri de bulunmaktadır. Özel şartlar kapsamında hazırlanan teminat seçenekleri ile hazırlanan poliçelerde, risk durumlarına göre koruma sağlanmaktadır.
Anne – baba adayları, tüm hazırlıkları eksiksiz bir şekilde tamamlamaya çalışırken doğum masrafları için de güvence aramaktadır. Sağlık sigortaları kapsamında sunulan doğum teminatı ile hem doğum öncesi hem de doğum esnasında oluşacak masraflar karşılanmaktadır. Aynı zamanda anne adayları ve bebekleri için geniş kapsamlı sağlık hizmetlerinden yararlanma imkanı sağlanmaktadır.
Anne adayları, gebelikleri ve doğum süreçleri boyunca kaliteli sağlık hizmetleri almak isterler. Aynı şekilde doktor ve hastane seçiminde de istekleri doğrultusunda seçim yapmayı daha cazip bulabilirler. Doğum sigortası sayesinde bu imkanlar sağlanabilir ve doğum sürecine en iyi şekilde hazırlanılabilir. Bu durum, yüksek riskli gebelik durumları için çok daha önemli ve gereklidir.
Doğum sigortası poliçesi ile ilgili detayları öğrenmek için Sigorta Dünyası üzerinden işlem yapabilirsiniz. Çağrı merkezimiz aracılığıyla sağlık uzmanlarımıza günün her saati ulaşabilirsiniz. Ayrıca web sitemizde yer alan sorgulama sayfamız üzerinden ücretsiz başvuru yapabilir, farklı sigorta şirketlerinin riskli gebelikler için sundukları teklifleri öğrenebilirsiniz.