Araç değer kaybı; kazalardan kaynaklı hasar durumlarından sonra zarar gören araçların onarımında, ikinci el piyasa değerinde oluşan maddi kaybı nitelendiren bir durumdur. Kaza sonrası hasar gören araçlar, eski haline geri dönecek çekilde tamir edilmiş bile olsa tramer kayıtlarında hasar dosyaları yer alacaktır. Bunun sonucunda da değerlerinde azalma olacaktır.
Trafik kazası yapan araç sahipleri, araçlarını tamir ettirdikten sonra satmaya karar verebilirler. Bu durumda ikinci el satış fiyatının düşmesi muhtemeldir. Araç sahipleri için bu aşamada araç değer kaybına dair bilgi sahibi olmak, dosyalama ve hesaplama işlemlerini öğrenmek gerekli olmaktadır. Araç değer kaybı, kazada % 100 kusurlu ya da kusur oranı yüksek olan taraf üzerinden karşılanmaktadır.
Hazırladığımız bu yazıda; araç değer kaybı detaylarını, kaza sonrası azalan değer kaybının alınma ve hesaplanma koşullarını açıklamaya çalıştık.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Trafik kazalarından sonra hasar gören araçların hasarın boyutu önemsenmeksizin, piyasa değerinde değişimler görülür. Hasar kaydı oluşan araçlar, piyasada daha düşük değer üzerinden kabul görmektedir.
Örneğin; hasarsız bir aracın piyasa değeri 100.000 TL iken, hasar alması durumunda piyasa değeri 10.000 TL’lik kayıpla 90.000 TL’ye düşebilmektedir.
Kazada kusurlu olan taraf, araç değer kaybını karşılar. Kusurlu olmayan araç sahibinin aracının değer kaybından, kusurlu araç sahibi sorumludur. Bu yüzden, araç değer kaybı karşılamasında ilk olarak trafik sigortası devreye girebilmektedir. Ancak kazada iki tarafta da kusur bulunuyorsa, çoğu zaman kasko sigortası üzerinden de işlem yapılabilir. Üstelik kasko sigortası, kusurlu tarafa ait araç değer kaybına da güvence sunmaktadır.
Araç sahipleri tarafından araç değer kaybını talep etmek için bazı şartların sağlanması gerekir. Bu şartlar şu şekilde belirlenmiştir:
- Araçta değer kaybı oluşturan bir maddi hasar meydana gelmelidir.
- Oluşan kazada % 100 kusurlu olmamak gerekir.
- Sözü edilen kaza, son 2 yıl içinde gerçekleşmiş olmalıdır.
Onarımı yapılan araç, orijinaline yakın olsa bile satış fiyatı, hasar almadan önceki satış fiyatına göre düşük olacaktır. Kaza sonrasında hasarlı duruma gelen araç, onarım gerçekleştikten sonra hasarın derecesine göre değer kaybeder. Bu değer kaybı, kazanın daha fazla ya da tamamen kusurlu olan araç sahibi tarafından karşılanmaktadır.
Araç değer kaybında, tazminat talepleri için zaman aşımı süresi 2 senedir. 2 yıllık süre içinde araçla yapılan kazalar sonrası oluşan değer kayıplarında, zarar talebi için başvuru yapılabilir.
Araçların değerlerinin belirlenmesine dair detayları Araç Rayiç Bedeli Nedir, Nasıl Öğrenilir?Yazımızdan öğrenebilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Hangi Durumlarda Alınır?
Araçla son 2 sene içinde yapılan çarpma – çarpışma, düşme, devrilme ya da yuvarlanma sonucu oluşan kazalardan sonra araç değer kaybı alınabilir. Bunun yanında araç değer kaybının alınacağı durumlar şu şekilde belirlenmiştir:
- Maddi hasarlı kaza sonrasında gerekli olan kaza tespit tutanağı tutulmuş olmalıdır.
- Oluşan kazada araç değer kaybı talebinde bulunan taraf, % 100 kusurlu olmamalıdır.
- Kaza sonrasında kayıp talebinde bulunan araç sahibinin aracında önemli oranda bir değer kaybı oluşmuş olmalıdır.
- Mümkünse kaza anına ait fotoğraflar olmalıdır. (Bu maddenin zorunluluğu bulunmaz.)
- Araç hurda statüsünde bulunmamalıdır.
- Basit onarımların dışında kalan onarım çalışmalarına gerek duyulmuş olmalıdır.
Kasko sigortasının hasar ödemelerine dair bilgilere Kasko Hangi Zararları Öder? Kasko Hasar Ödemesi yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?
Araç değer kaybı hesaplaması, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan bir genelge kapsamında yapılmaktadır. Araç değer kaybı tespitini ise kara araçları alanında ruhsat sahibi olan sigorta eksperleri yapabilmektedir.
Araç değer kaybı hesaplamasında kesin bir yöntem ya da formül yoktur. Ancak hesaplama yapılırken belirli kriterlere bağlı kalınarak işlem yapılır.
Bu kriterler şunlardır:
- Aracın hasar geçmişi ve özellikleri
- Aracın kilometresi
- Aracın marka ve model bilgisi
- Aracın donanımı
- Aracın üretim yılı
- Aracın kaza öncesi nakit değeri
- Aracın trafiğe çıkış tarihi
- Onarım yeri
- Hasarın durumu ve meydana gelişi
Araç değer kaybı için başvuru, kaza meydana geldikten itibaren 2 sene içinde yapılmalıdır. Aksi halde, değer kaybına dair talepte bulunma hakkı kaybedilir. Bunun yanında, kazada sorumlu taraf araç değer kaybını almak için başvuruda bulunamaz. Ancak araç kasko güvencesi altındaysa ve poliçe teminatları arasında değer kaybı teminatı bulunuyorsa; sigorta şirketine başvurarak zarar karşılanabilir.
2010 yılı itibariyle çıkarılan karar sonucu, gerekli şartları sağlayan her araç için kasko kapsamında araç değer kaybı ödenmektedir. Sigorta şirketleri, sigortalının talebi sonrasında 15 gün içinde talebe dönüş yapmalı ve ödemeyi gerçekleştirmelidir.
Kasko sigortası hesaplama detaylarını Araç Kasko Sigortası Nasıl Hesaplanır? Kasko Hesaplama Detaylarıyazımızda bulabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Durumunda İlk Olarak Ne Yapılmalıdır?
Araç değer kaybına neden olacak bir durum meydana geldiğinde, araç sahipleri tarafından şu yollar izlenmelidir:
- Kazaya karışan diğer araç sahibi ya da sahipleri ile beraber kaza tespit tutanağı hazırlanmalıdır. Eğer karşı tarafla tutanak konusunda anlaşmaya varılamazsa, polis çağrılarak tutanak tutulmalıdır.
- Araç onarımı için ödenen tutara ait fatura alınmalıdır.
- Eksper raporu alınmalı ve araçta oluşan değer kaybı tespit edilmelidir.
- Gerekli olacak kaza tespit tutanağı, ekspertiz raporu, servis faturası, kaza fotoğrafları ve ruhsat fotokopisi gibi belgeler tamamlandıktan sonra araç değer kaybını almak için gerekli başvuru yapılmalıdır.
Maddi hasarlı kaza tespit tutanağı hakkında bilgi almak isterseniz; Kaza Tespit Tutanağı Nereden Alınır? Yazımıza göz atabilirsiniz.
Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır?
Araç değer kaybı için başvuru yapabilmek için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Getirilmediği takdirde, çeşitli olumsuzluklarla karşılaşılabilir veya değer kaybı alma şansı yok olabilir.
- Araç değer kaybı almak için gerekli şartlardan ilki, mağdur olan taraf olmaktır. Talepte bulunan araç sahibi, tamamen kusurlu taraf olmamalıdır. Kazaya neden olan sürücüler, araç değer kaybı için hak talebinde bulunamaz.
- Araç değer kaybına neden olan kaza meydana geldikten sonra 2 yıl içinde başvuru yapılmalıdır. 2 yılı geçmiş kazalar için yapılan başvurular, geçersiz sayılacaktır.
- Hak talep edilen araç sahibinin zorunlu trafik sigortası poliçesi yoksa ya da güncel değilse, kişinin kendisinden hasarı karşılaması talep edilebilir.
- Araç değer kaybı almak için başta ekspertiz raporu olmak üzere onarıma ait fatura, kaza tespit tutanağı ve ruhsat fotokopisi ile birlikte başvuru yapılmalıdır.
Araç değer kaybını, kazaya sebebiyet veren araç sahibi ya da aracını güvence altına alan sigorta şirketi karşılamaktadır. Sigorta şirketi ya da araç sahibi oluşan kaybı ödemezse, mağdur olan taraf gereken hukuki yollara başvurabilmektedir.
Değer kaybını almak için Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir ya da icra takibi yapabilir veya Asliye Ticaret Mahkemeleri’nde dava açabilirsiniz.
Sigorta Tahkim Komisyonu, sigorta hukuku branşında uzmanlaşmış eksperler tarafından karar alınmasını sağlayan bir kurumdur. Bu komisyonun verdiği kararlar, mahkeme kararı niteliği taşımaktadır. Sigorta Tahkim Komisyonu, 5.000 TL’ye kadar olan uyuşmazlıklar için alınacak kararlarda söz sahibidir. Bu miktarı aşan tutarlar için İtiraz Hakem Heyeti’ne başvurmak gerekmektedir.
Kasko değer sorgulaması hakkında bilgi almak isterseniz; Kasko Değer Sorgulama İşlemleri Nasıl Yapılır?Yazımızı inceleyebilirsiniz.
Kasko Sigortası ile Araç Değer Kaybı Karşılama Nasıl Olur?
Kazalardan sonra yaşanan araç değer kaybı, genel olarak trafik sigortası üzerinden karşılanmaktadır. Ancak kazalar, her zaman iki araç arasında olmayabilir. Üç ya da daha fazla aracın karıştığı, zincirleme kazalar da yaşanabilir. Bunun sonucunda, başka kişilerin araçlarında da değer kaybı olabilmektedir.
Araç değer kaybından yararlanması gereken kişinin meydana gelen kazada, daha az kusurlu ya da kusursuz olması gerekmektedir. Kazaya neden olan araç sahibinin trafik poliçesi, kazanın sadece bir araçta neden olduğu değer kaybını karşılayacaktır. Bunun yanında, diğer araçların değerlerini güvenceye almak için kasko sigortasına ihtiyaç bulunur.
Kasko sigortası, temelde onarım kaynaklı araç değer kayıplarına ilişkin teminat sunmaz. Ancak bazı sigorta şirketlerinde araç değer kaybına dair teminat sunan kasko ürünleri hazırlanmaktadır.
Kasko sigortası hakkında bilgi almak içinKara Araçları Kasko Sigortası Şartları Nelerdir? Yazımızı okuyabilirsiniz.
Sigorta Dünyası üzerinden en uygun kasko ürünlerini bulabilir ve farklı sigorta şirketlerinin tekliflerini değerlendirebilirsiniz. Bunun için web sitemizden sorgulama yapabilir ya da 7 / 24 hizmet veren müşteri hizmetlerimizden destek alabilirsiniz.
