Hayat boyunca verilen en önemli kararlardan biri olan çocuk sahibi olmak; keyifli olduğu kadar zor ve stresli bir sürecinde başlangıcı olmaktadır. Sağlıklı ve rahat bir gebelik dönemi geçirebilmek için anne adaylarının gebe kalmadan önce dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır. Bu noktalara dikkat ederek anne ve bebek sağlığı büyük ölçüde korunabilir.
Gebe Kalmadan Önce Nelere Dikkat Edilmeli?
Son dönemde yapılan araştırmaların sonucu gösteriyor ki gebelik öncesi anne ve bebek sağlığı üzerinde etkileri olan ve dikkat edilmesi gereken pek çok durum bulunuyor. Özellikle beslenme, yaşam standartları ve düzenli sağlık kontrolleri ile gebelik dönemine en iyi şekilde hazırlanmak mümkün. Bu nedenle hamile kalmadan önce kadınların vücutlarını sağlıklı besleyerek, düzenli doktor kontrolüne giderek ve koşullarını iyileştirerek bu önemli döneme hazırlık yapmaları gerekiyor. Aynı zamanda ideal kilolarını koruyarak, bebeğin ihtiyacı olan folik asit, demir, kalsiyum, omega-3 gibi gıdaları vücutlarına depolayarak da gereken hazırlıkların önemli bir kısmını tamamlayabilirler.
Yazımızın devamında; gebe kalmadan önce anne olmak isteyen kadınların dikkat etmesi ve uygulaması gereken önemli başlıkları derledik.
1- Beslenmenize Özen Gösterin.
Gebelikten önce temel besin gruplarının hepsinden düzenli olarak almak ve beslenmeye özen göstermek son derece önemlidir. Her şeyden önce düzenli ve sağlıklı bir şekilde, günde 3 öğün beslenmeye özen gösterilmeli ve protein açısından yüksek gıdalar tüketilmelidir.
Gebe kalmak için çabalayan kadınların karbonhidrat içeren besinlerden uzak durmaları gerekir. Bunun nedeni, bu besinlerin yüksek miktarda yağ depolanmasına neden olmalarıdır. Daha çok sebze ağırlıklı ve zeytinyağlı yemekler tercih edilmelidir.
Kalsiyum, demir ve folik asit gibi önemli vitamin ve mineralleri içeren besinlerden de yeterli miktarda almak, hem bebek hem de anne sağlığı için son derece önemlidir. Ancak bunun yanında, hamile kalmadan 3-4 ay öncesinden itibaren çiğ et yemeyi bırakmak gerekir.
2- Kilo Kontrolünü Sağlayın.
Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı ve kilo kontrolüne dikkat etmek, sadece hamile kalmayı planlayan kadınlar için değil, herkes için dikkat edilmesi gereken konulardır. İdeal kilo aralığında bulunmayan anne adaylarında gebelik ve doğum komplikasyonlarını gösterme riskleri daha yüksektir. Bu riski taşıyan anne adaylarının diyetisyen desteği ile bir beslenme planı oluşturmaları ve kilo kontrolünü sağlamaları gerekir.
Gebelik öncesi ideal kilodan fazla ya da az olmak veya gebelikte hızla kilo artışının olması da risk oluşturan durumlardan biridir. Fazla kilo sorunu olan kadınlar; hamileliğe bağlı gelişen yüksek tansiyon ya da hamilelikte ortaya çıkan şeker hastalığı gibi son derece ciddi sağlık sorunları ile karşı karşıya kalabilirler. Aynı zamanda karın ağrısı, belde ağrı, yorgunluk, çarpıntı ya da nefes almada zorluk gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
3- Sporu İhmal Etmeyin.
Spor hayatın her döneminde yer alması gereken bir eylemdir. Düzenli spor ya da egzersizlerle kaliteli bir yaşam elde etmek mümkündür. Bu durum, hamilelik döneminden önce de dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir.
Spor sizin için bir yaşam tarzı olmayabilir, ancak günde 20 dakikalık kısa yürüyüşler bile hareketli bir yaşam için yeterli olacaktır. Egzersiz süresi ve ağırlığını doktor kontrolünde değerlendirerek yapmaya başlayabilir veya yoga ya da pilates gibi hafif egzersizlerle başlayabilirsiniz.
4- Kimyasal İçeren Saç Boyama Ürünlerini Kullanmayı Bırakın.
Saç boyalarında, belirli oranlarda kimyasallar bulunur ve kimyasallar çok zehirli olmamakla birlikte, hamilelik döneminde kullanılması önerilmez. Araştırmalar sonucunda, saç boyalarında bulunan kimyasalların çok yüksek dozlarda kullanılması durumunda zararlı olabileceği görülmüştür. Bu nedenle, gebelik gibi hassas bir dönemde kullanılması riskli olabilecektir. Uzmanlar, kimyasal maddelerin oluşturabileceği hasarın en yüksek olduğu gebeliğin ilk 12 haftasına kadar saç boyanmasının doğru olmayacağını söylemektedir. Bunun yerine kına gibi yarı kalıcı saf sebze boyaları, güvenli bir seçenek olacaktır. Aynı zamanda boya yaptıktan sonra saç ve derinin bol su ile yıkanması, kaş ve kirpik renklerinin göz çevresi enfeksiyon ihtimali nedeniyle iyice temizlenmesi gerekmektedir.
5- Folik Asit Takviyesi Alın.
Bebeklerde en sık rastlanan engel durumu, beyinden kuyruk sokumuna kadar olan bölgedeki sorunlardan oluşuyor. Bu sorunlar genellikle folik asit eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Folik asit alımının hamileliğin oluşumundan önce alınması ise bu anlamda büyük önem taşımaktadır.
Gebelik oluşumundan önceki 3 aylık dönemden itibaren günde 400 mikrogram alınan folik asit alınması, nöral tüp bozukluklarının oluşmasını büyük oranda önlemektedir. Folik asit alabileceğiniz besinler ise narenciye, yeşil yapraklı sebzeler, fındık, badem ve baklagiller olmaktadır. Gebelik öncesi dönemden itibaren doğal besinler yardımı ile alınabilecek folik asit, 400 mg folik asit içeren multivitaminler ya da tabletlerle da alınabilir.
6- Doktor Kontrolünde İlaç Kullanın.
Gebelikten önce ya da gebelik sırasında, daha öncesinde düzenli olarak kullanılan ilaçlar dahili reçeteli veya reçetesiz tüm ilaçları doktor kontrolünde kullanmak gerekmektedir. Çünkü hiçbir yan etkisi olmayan ilaçların bile hamilelik döneminde bebek ve anne sağlığı için olumsuz etkileri olabilmektedir. Doktorunuzun kullanmanızı uygun gördüğü ilaçlar dışında, hiçbir ilacı kullanmayın.
7- Enfeksiyon Riskini Azaltın.
Gebe kalmayı planlıyorsanız; gebe kalmadan bir süre önce pastörize olmayan süt ve süt ürünleri, çiğ veya az pişmiş et, balık, yumurta, ciğer gibi sakatatlar, iyi yıkanmamış sebze meyve tüketimine son verin. Böylece enfeksiyon riskini en aza indirebilirsiniz.
8- Jinekolojik Muayeneden Geçin.
Bebek sahibi olmak isteyen kadınlar, hamilelik planlarına başlamadan önce üreme organlarının durumu ve hastalıklarına yönelik, jinekolojik bir muayeneden geçmelidir. Böylece rahme ait bazı bozukluklar ya da önlenebilir kistler gibi sorunların hamilelikten önce saptanması mümkün olabilir. Aynı zamanda bu kontrol ile Hepatit B, toksoplazma ve Rubella gibi enfeksiyonların de değerlendirilebilmesi için testler yapılmaktadır.
9- Diş Bakımı ve Tedavisi Yaptırın.
Hamilelik sürecinde en etkili hormon olan progesteron hormonu, diş etlerinde çekilme ve kalınlaşma gibi sorunlara yol açmaktadır. Progesteronu baskılamak ise hamileliğin devamlılığı sağlamak açısından mümkün değildir. Ancak hamilelik öncesinde diş etlerinde ya da dişlerde var olan küçük enfeksiyonların yok edilmesi ve diş eti bakımının yapılması ile hamilelik döneminde diş sağlığı sorunlarını en aza indirebilirsiniz.
10- Sigara ve Alkolü Bırakın.
Hamilelik planlaması yapan kadınların, belki de yapması gereken öncelikli iş, sigarayı bırakmak olacaktır. Sigara, vücuda alınan nikotin ve benzeri diğer zehirler bebeğin oluşumun sağlayan yumurtanın DNA’sına zarar vermektedir. Bu nedenle sigara, hamilelik oluşmadan önce bırakılmalı ve hamilelik döneminde ise kesinlikle içilmemelidir. Hamilelikte sigara tüketimi halinde, bebeğe giden damarlarda kan akışı bozulabilir ve düşük yapma riski artabilir. Aynı zamanda doğumsal sakatlıkların ya da ani bebek ölümlerinin nedenlerinin altında sigara kullanımı yatmaktadır.
Hamile kalmadan önce bir diğer dikkat edilmesi gereken konu ise alkol alımının tümüyle kesilmesi gerektiğidir. Çünkü hamilelik döneminde az miktar alkol alan annelerin bebeklerinde yeterli kiloya ulaşamama ve gelişme geriliği gibi sağlık sorunları görülebilir. Günlük alınan alkol miktarı fazla olduğunda ise bebeklerde gelişme ve zeka geriliği, iskelet sistemine ait bozukluklar, kalp, karaciğer ve üreme sistemine ait sorunların ortaya çıkması muhtemeldir.
11- Sağlık Kontrollerini Atlamayın.
Gebeliğin yüksek risk taşımasının en önemli nedenlerden birini sistemik hastalıklar olmaktadır. Anne adayında sistemik bir sağlık sorunun olmaması halinde, doğuma kadar çok rahat bir gebelik dönemi geçirilebilir. Bunun yanında var olan ancak saptanmayan ve hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir sağlık sorunu, hem gebeliği hem bebeği hem de anneyi tehlikeye sokabilmektedir. Bu yüzden hamilelikten önce mutlaka anne adayı, kendisinin ve ailesinin sağlık geçmişini araştırmalı ve kapsamlı bir muayeneden geçmelidir.
12- Doğum Sigortası Yaptırın.
Gebelik serüvenini güvence altına almak isteyen anne adayları, doğum sigortası yaptırarak sağlık hizmetlerine ulaşımı kolaylaştırabilirler. Doğum sigortası ile özel sağlık kurumlarında uygun fiyatlarda hizmet alınabilir, doktor ve hastane seçimi kişinin tercihinde olabilir ve ayrıcalıklardan yararlanılabilir.
Doğum sigortası kapsamında anne adaylarının faydalanabileceği pek çok sağlık hizmeti bulunmaktadır. Bu hizmetler, sigortalı ve sigorta şirketine göre değişim gösterebilir. Genel bir ifadeyle, doğum sigortası teminatları şu şekilde belirlenmiştir:
- Doğum ya da gebeliğin neden olduğu rahatsızlıklar.
- Doğum esnasında ve sonrası oluşabilecek komplikasyonlar.
- Gebeliğe bağlı gelişen komplikasyonlar.
- Hamilelik rutin kontrolleri.
- Hiperemezis, preeklampsi, düşük ve düşük tehdidi.
- NST ve ikili tarama testi.
- Normal ya da sezaryen doğum.
- Tahlil ve tetkikler.
- TORCH taraması.
- Zorunlu kürtaj.
Anne adayları ve bebekler için güvence sunan ve sağlıklı bir hamilelik dönemi geçirilmesine olanak sağlayan doğum sigortası hakkında bilgi almak için Sigorta Dünyası uzmanlarına ulaşabilirsiniz. Web sitemiz üzerinden başvuru yapabilir ya da çağrı merkezimizi arayarak, sağlık uzmanlarımıza danışabilirsiniz.