Evlerimizde çok fazla vakit geçirmeye başlayınca, evde yapılabilecek farklı etkinlikleri ve hobileri de araştırmaya başladık. Boş zamanlarımızda yaptığımız kısa yürüyüşlerin yerini evde yapılan egzersiz önerileri aldı. Arkadaşlarla çıktığımız kahve molaları, evden eve online görüşmelere yerini bıraktı. Durum böyleyken evde yapılabilecek aktive arayışları arttı ve farklı hobi alanlarına ilgi başladı. Bu arayışlardan biri de balkon bahçeciliği diye adlandırılan evde bitki yetiştirmedir. Sebzeleri dalından yemek ve tamamen kendi üretiminiz olduğu bilmek bile evde bitki yetiştirmek için yeterli sebepler. Peki, evde bitki yetiştirirken nelere dikkat edilmeli?
Hazırladığımız bu içerikte; sebzeden çiçeklere, saksı seçiminden toprak türüne bitki yetiştirmek üzerine merak edilen tüm detayları bulabilir ve önerilere göz atabilirsiniz.
Evde Bitki Yetiştirmek İsteyenlere Öneriler
Hormon ya da zehir olmadan kendi emeğiniz ve çabanızla yetişen bitkiler; ister çiçek olsun ister sebze ya da ot, her zaman size en iyisini verecektir. Keyifli bir hobi olmasının yanında verimli bir iş haline de dönüşen bitki yetiştiriciliği, birkaç önemli tüyo ile en iyi şekilde yapılabilir. Evde bitki yetiştirmeye başlamak, salata içine eklenebilecek nane veya kekik gibi yenilebilir şeylerle ya da baktıkça içinizi açacak envaiçeşit çiçekle olabilir. Yazımızın devamında ise evde bitki yetiştirmek isteyenler için altın değerinde tavsiyeleri bulabilirsiniz.
Hangi Bitkiyi Yetiştirmek İstediğinize Karar Verin.
Evde yetiştirmek istediğiniz bitkiyi seçmek, sonraki adımlar için en önemli aşamadır. Bu seçimde bitkinin şekli ve işlevine dikkat etmek gerekir. Bunun yanında yenilebilir türden bitkiler yetiştirmek istiyorsanız bunun önemi yoktur. Maydanoz, nane, roka, reyhan, dereotu, biberiye, kişniş ya da kekik gibi bitkiler içinden arzu ettiğinizi seçebilirsiniz.
Seçtiğiniz bitkileri tohumdan yetiştirebilirsiniz. Bunun için bir fidanlığa gidebilir ve bir fide demeti satın alabilirsiniz. Fide alırken yaprakların sarı ya da kahverengi değil yeşil olmasına dikkat edilmelidir. Aynı zamanda köklerin sarı ya da beyaz olması da önemlidir.
Bitkileri Koyacağınız Yeri İyi Belirleyin.
Bitkiler için güneş ışığı, büyümeleri ve gelişmeleri açısından çok önemlidir. Bitkilerin her biri farklı ışık ihtiyacına sahiptir ve bu nedenle, her birinin güneş ışığı ihtiyacı iyi bilinmelidir. Bitkilerin bulunacağı oda ya da balkonun güneş alma açısına dikkat etmek gerekir. Kısmi olarak güneş alan bir balkon ya da bahçeniz varsa saksılar ona göre yerleştirilmelidir. Bunun yanında bazı bitkiler sıcak ve nem sever, ama güneş ışığını direk almaları zarar görmelerine neden olabilir. Yetiştirmek istediğiniz bitki için en iyi yaşam alanını bulana kadar farklı konumlandırmalar yapabilirsiniz.
Saksı Seçimine Dikkat Edin.
Bitkilerin yetişeceği saksının büyüklüğü ya da derinliği de dikkat edilmesi gereken bir diğer noktadır. Bunun yanında, estetik ve güzel görünmesi için dekoratif saksılar da tercih etmek isteyebilirsiniz. Fidanlıklarda, çiçekçilerde ya da ev aksesuarları satan mağazalarda farklı saksı çeşitlerini bulabilirsiniz. Yetiştirmek istediğiniz bitkiye uygun olacak genişlikte ya da derinlikte olmasına özen göstererek, seçim yapabilir ya da eski bir yoğurt kabını ya da teneke bir kutuyu boyayarak kendi saksınızı yaratabilirsiniz.
Toprak Seçimini Doğru Yapın.
Saksı içinde bitkiyi doğru şekilde konumlandırmak kadar toprak, gübre, su ve sulama sisteminin sağlıklı bir şekilde oluşturulması da gerekir. Bu sistemin sağlanması için en önemli nokta da toprak seçimini doğru yapmak olacaktır. İyi emen ve bitkiyi daha çok besleyen bir toprak türü seçilmesi, bitkinin sağlıklı bir gelişime sahip olması için önerilmektedir. Evde yetiştirilecek bitkilerin saksılarının altında bir delik olması ve o delikten süzülen suların bir saksı altlığında toplanması da toprağın hava alması ve sulamanın yeterli ölçüde yapılabilmesi açısından dikkat edilmesi gereken bir noktadır.
Toprak, dış mekan bitkilerine uygun olarak hazırlanmış bir karışım olmalıdır. Ancak aynı zamanda içerisinde kum ve biraz da gübre bulunmalıdır. Temiz ve böceklenmemiş sağlıklı bir toprak kullanılması gerekir.
Fazla Gübre ve Zararlılara Karşı Tetikte Olun.
Bitkilerin en büyük sorunlarından biri olan haşerelerden koruyabilmek için yapraklarının sık sık incelenmesi gerekir. Aynı zamanda düzenli olarak takip ederek, sorunun büyümeden önlenmesi sağlanabilir Yapraklardaki renk değişimleri ve küçük ısırıklar bitkinizde zararlıların bulunduğunun bir habercisi olabilir.
Zararlılara karşı alınması gereken önlemlerin yanındai fazla gübre eklemek de bitkilerde fazla büyümeye sebep olur ve özellikle yaz mevsiminde zararlıların bitkiye gelmesine yol açar. Bu nedenle bitkiler için gübre desteği, genellikle ilkbahar ve yaz olan büyüme dönemleri boyunca 3 defa yapılmalıdır.
Gözlem yaparak ve koruma alanı oluşturarak, bitkilerin neye ihtiyacı olduğunu anlamaya çalışın. Bitkinizin yaprakları yeşil ve dolgun, toprağı nemli ise sorun yok demektir.
Nem Seviyelerini Kontrol Edin.
Ev bitkileri için ortamdaki nem değeri çok önemlidir. Mevsim değişikliğinde değişen hava durumu nedeniyle bitkilerinizin bakımına dikkat etmeniz, ihtiyaçlarını belirlemeniz gerekir. Örnek vermek gerekirse tropikal bitkilerin nem ihtiyacı daha fazla olmaktadır. Tropikal bir bitkiniz varsa, kış mevsimi geldiğinde daha fazla nem sağlamanın yollarını bulmalısınız. Saksının dibine çakıl yerleştirmek ya da saksıyı su dolu bir çanağın içine koymak nemli bir ortam oluşturmak için etkili yöntemlerdir. Sprey şişesi ile yaprakları nemlendirmek ise kısa vadede önemli sonuçlar alınmasını sağlayacaktır.
Sulama Düzenini İyi Takip Edin.
Bitkiler için en önemli bakım aşaması elbette ki sulama olmaktadır. Sulama düzenli ve yeterli yapılmazsa bitkilerden beklenen verim alınamadığı gibi sağlıklı gelişmeleri de sağlanamaz. Bitkileri sulamak için en iyi zaman gün doğmadan ya da günün ilk saatleri olmaktadır.
Sebze ya da çiçek yetiştirmeniz fark etmez; çiçek açmaya başladıktan sonra toprağın kuru kalmaması ve düzenli sulanması gerekmektedir. Ancak gereğinden fazla sulama olduğunda bitkilerin zarar görmesi de mümkündür.
Yerlerini Çok Sık Değiştirmeyin.
Bitkilerin yerini sık sık değiştirmek, yapılabilecek en önemli hatalardan biridir. Özellikle taşınma durumlarında, pek çok bitkinin yerine alışamadığını ve solduğunu duymuşsunuzdur. Çiçekler, fazla yer değiştirmekten hoşlanmazlar ve sürekli yerlerin değişmesi halinde zarar görebilirler. Bun nedenle bitki için en uygun ışığı bulduğunuzda, yerini sabit tutmalısınız.
Keyfini Çıkarın.
Her şeyin sonunda, taze bitkilerinizi size sunduğu sebzeleri özel tariflerinizde kullanabilir ve lezzetli yemekler ortaya çıkarabilirsiniz. Hazırladığınız salatayı kendi yetiştirdiğiniz maydanoz ile tatlandırabilir ya da domateslerden güzel bir makarna sosu yapabilirsiniz. Çiçekler ise temiz bir hava yaratmasının yanında iç açıcı görüntüsüyle yaşam alanlarını renklendirecektir.
Yeni Başlayanlar İçin Evde Yetiştirilebilecek Bitki Önerileri
Domates: Sanılanın aksine bir meyve olan domates evde bitki yetiştirmek isteyenler için en pratik seçeneklerden biridir. Oldukça kolay yetiştirilebilen domatesin tohumlarını, ıslak bir bez üzerinde 24 saat bekleterek işleme başlayabilirsiniz. Sonrasında saksıya toprak eklenerek tohumları üzerine serpebilir ve tekrar tohumları toprak ile bir santimetre kalınlıkla örtebilirsiniz. Daha sonra yağmurlama şeklinde üzerini sulayıp siyah bir poşet ile kapatmanız gerekecektir. Çimlenme olduktan sonra poşeti kaldırabilir ve saksıyı dolaylı olarak güneş ışığı alabilecek bir köşeye koyabilirsiniz. Toprağını her gün düzenli olarak sulamanız gerektiğini unutmayın.
Biber: Bir diğer karışıklığa neden olan meyve biber ise en az domates kadar kolay yetiştirilebilen bir bitkidir. Çekirdekleriyle toprağa ekilmesi gereken biberler, dikimden sonra ise serin bir yerde muhafaza edilmelidir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise bitkinin büyümesini yavaşlatmaması için biber fidelerinin çiçek açtıkça koparılması gerektiğidir.
Salatalık: Oldukça kolay yetiştirilen bir diğer bitki ise salatalıktır. Salatalık tohumları her bir saksıya 2-3 tane olmak üzere ekildikten sonra, üzeri yine ince bir toprak tabakasıyla kaplanmalıdır. Salatalık yetiştirme sürecinde kritik nokta sulamanın yağmurlama şeklinde yapılması olmaktadır.
Soğan: Soğan yetiştirmek için arpacık soğanlarının uç kısımları toprağın dışında kalacak şekilde aralıklı olarak toprağın içine gömülmelidir. Gömülme işleminden sonra ise sulama yapılmalı ve toprak iyice nemlenmelidir.
Sarımsak: Sarımsakların dişlerinin kabukları soyulmadan toprağa ekilmelidir. Ekim aşamasında filizlenecek bölümler toprağın üstünde, kök uçları ise altında kalmalıdır. Sarımsak için killi toprak tercih etmek ve haftada bir kez sulamak önemlidir.
Dereotu: Dereotu tohumları en az bir santimetre derine ekilmeli ve toprak yüzeyi iyice bastırılmalıdır. Yağmurlama şeklinde su verildikten sonra çimlenme gerçekleşene kadar, her gün havalandırılmalı ve saksının üzeri streç film ile kapatılmalıdır.
Maydanoz: Toprak üzerine serpiştirilen maydanoz tohumlarının üzerini bir miktar toprakla örtmeniz filizlenmesi için yeterli olacaktır. Ancak bu işlemin hemen arkasından su vermeli ve iki günde bir sulamaya devam etmelisiniz. Sulama sonrasında saksı dibinde biriken fazla suyu dökmeniz gerekecektir.
Limon: Evde limon yetiştirmek sanılanın aksine, en az diğer bitkiler kolaydır. Limon ekimi için öncelikle çekirdeklerini çıkarmalı, nemli bir pamuk içinde filizlenmesini beklemelisiniz. Filizlendikten sonra çekirdekleri saksıya ekebilirsiniz. Limon, bol su isteyen bir bitkidir, güneşi ve suyu yeterli olursa hızla büyüyecektir.
Evde Yetiştirilebilecek Bakımı Kolay Çiçek Önerileri
Evlere farklı bir renk katmak için çiçekleri kullanabilir, yeni ve ferah bir tazelik yaratabilirsiniz. Çiçek almak isteyenlerin en çok merak ettiği ve bir bakıma çiçek almaktan geri durduğu nokta ise çiçek bakımının nasıl olacağı olmaktadır. Ancak bazı çiçeklerin bakımı son derece kolay ve zahmetsizdir. Başlangıçta tercihinizi bu çiçeklerden yana kullanarak, daha sağlıklı bir yol izleyebilirsiniz. İşte bizden size evde yetiştirilebilecek, bakımı kolay çiçek önerileri:
- Sukulent
Sukulentler, direkt güneş ışığını sevmezler. Gölgede yaşayan bir çöl bitkisidir. Bakımı son derece zahmetsizdir ve eviniz farklı bir hava katmak için idealdir.
- Menekşe
Yüzlerce farklı türü olan menekşeler, genelde bahar aylarında çiçek açarlar ve bakımı kolay çiçeklerden birisidir. Serin ve güneş almayan bir yerde bakıldığında yaz aylarına kadar çiçeklerini koruyabilirler.
- Orkide
Bir diğer kolay bakılabilen çiçek ise orkidedir. Az veya orta ışıkta, sıcak bir ortamda ve nadir sulamayla orkideler, aylarca çiçeklerini dökmezler.
- Begonya
Begonya güneş ışığını seven bir bitkidir ve özellikle balkonlarda güzel bir görüntü sunar.
- Sardunya
Bahçelerde yetişmesinin yanında güzel bir saksı bitkisi de olan sardunyalar ise en güzel pencere önünde yetişir. Bu çiçekler güneşi sevdikleri kadar, gölgeyi de ararlar.
- Küpe Çiçeği
Balkonları süsleyen bir diğer çiçek ise küpe çiçeği. Özellikle tavandan sarkan saksılar için en ideal bir bitkidir ve narin çiçekleriyle görenleri kendisine hayran bırakır. Çok fazla güneş ışığı görmemesine dikkat edilmelidir.
- Paşa Kılıcı
Paşa kılıcı çiçeği son derece sert yapraklara sahiptir ve kötü şartlara karşı dayanıklıdır. Bakımı kolay bir bitkidir ve çok fazla su istemez. Gün boyunca oksijen depolayan paşa kılıcı, hava temizleme özelliği nedeniyle özellikle ofislerde tercih edilmektedir.
- Deve Tabanı
Bakımı kolay bitkiler arasında en fazla tercih edilenlerden biri de deve tabanıdır. Deve tabanı çok hafif bir sulama ister ve gölgede ya da ışıkta gelişebilir. Dolaylı ışık ve iç mekan koşullarında olması ise uzun ömürlü olmasını sağlayacaktır.
- Kurdele Çiçeği
Son olarak klasik bir ev bitkisi olan kurdele çiçeğinin büyümesi son derece kolaydır ve oturma odalarında, banyolarda, yatak odalarında, mutfaklarda her yerde bulunabilir. Çok sulanmaması ve dolaylı ışık alması gerekir.