Günümüzde artan gelecek kaygısı ile birlikte kişilerin tasarruf yapmalarına adına açılan hesapların uzun vadede ne getireceği bilinmemektedir. Ancak son yıllarda özellikle otomatik katılım talimatı ile geleceğe dönük olan Bireysel Emeklilik Sistemi kısa adıyla BES rağbet görmektedir.
Bu sistem ile birlikte katılımcılar on yılsonunda ya da emeklilik yaşı olan 56’ya ulaşmaları halinde taksitli ya da toplu halde ödeme alabilmektedir. Ancak sisteme dâhil olmanın ya da içinde bulunmanın bazı riskleri de vardır.
Adaylar genellikle bireysel emeklilik sisteminin faydalarını bilmeden BES yaptırmak mantıklı mı? Sorusunu sormaktadır. Sistemde sizlere sunulan avantajları ve getirileri değerlendirerek bu sorunun cevabına daha net ulaşabileceksiniz.
Yazımızda BES’in detaylarını sizlere aktaracağız. İlgili başlıkları okuyarak tercih etmek istediğiniz sistem ve fonlarla alakalı detaylı bilgi alabilirsiniz.
BES detaylarını öğrenmek için: BES Bireysel Emeklilik Sistemi Nedir? Yazısından bilgi alabilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Hangi Koşullarda Geçerlidir?
Bireysel emeklilik katılımcıların emekliliğe dönük tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesini ve emeklilik döneminde bir ek gelir sunmayı amaçlar. Aynı zamanda ekonomiye uzun vadeli kaynak ve ekonomik kalkınmayı da amaçlar. 4632 sayılı kanun ile yürürlüğe giren BES’te tasarruflar toplanır, değerlendirilir ve katılımcıya toplu para ya da maaş ödemesi yapılması amaçlanır. BES’in içinde sağlık hizmetleri başta olmak üzere diğer hizmetler bulunmamaktadır.
Öncelikli olarak anlaşılması gereken nokta, BES’in tasarruf sistemi olduğunun bilinmesidir. Ayrıca ödenen katkı paylarının yüzde 25’ine denk gelen bir tutar devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu devlet katkısı tutarı uzun vadeli yıllara göre de değişkenliğe sahiptir. 18 yaşından büyük ve resmi emeklilik yaşı sayılan 56 yaşından küçükseniz BES’e gönüllü veya çalıştığınız firma kapsamında dâhil olabilirsiniz.
BES kapsamı hakkında detaylı bilgi almak için: Bireysel Emeklilik Zorunlu Mu? BES Kapsamıiçeriğinden bilgi alabilirsiniz.
BES Nasıl Yapılır?
Gönüllü olarak bireysel emeklilik sistemine girmek istiyorsanız, bir emeklilik şirketi ile anlaşma yapmalısınız. Şirket size sistemle ilgili detaylı bilgi sunabilir, gelir düzeyiniz ve yaşınıza bağlı olarak tekliflerde bulunup ödeme planı çıkarabilir.
Sunulan teklifleri kabul ediyorsanız size özel hazırlanacak şartları kabul etmeniz için BES sözleşmesi yapmanız gerekir. Gönüllü katılımlarda dikkat edilecek hususlar;
- İki aylık cayma hakkı göz önünde tutularak, size başlangıç fonu üzerinden işlem yapılır. Bu başlangıç fonu risklerin en düşük olduğu fon çeşididir ve uzun vadede fazla getiri sağlamaz. BES’e dâhil olduğunuza göre amacınızın tasarruf olduğu göz önüne alınırsa belirlenen süre tamamlanınca hemen fon değişikliği yapmanız gerekir. Böylelikle tasarrufunuz için iyi bir adım atmış olursunuz.
- Emeklilik firmasının şartlarının neler olduğunu iyi bilmeniz gerekir. Ödeyeceğiniz katkı payları, kesintiler, fonlar ve hangi koşullarda cayma hakkının bulunduğunu bilmek bu süreci yürütmek adına önemlidir. Her ne kadar sisteme dâhil olduğunuz firma sizin adınıza bu süreci yürütecek olsa da kendi süreciniz hakkında güncel olarak en doğru bilgiyi ancak kendiniz sahip olursunuz. Çünkü değişen ekonomi piyasası ve fonlar ile süreci kendiniz açınızdan avantajlı bir şekilde yürütebilirsiniz. Birikimlerinizi yine portföy danışmanınızdan güncel olarak öğrenmek de size katkı sağlayacaktır.
- Emekli olmanız için sisteme giriş tarihinden itibaren 10 yıl süreyle çıkış yapmamanız ve 56 yaşını doldurmuş olmanız gerekir. Bu şartlar sağlandıktan sonra katkı payı ödemesine devam edip birikimlerinizi daha fazla büyütebilirsiniz. Belirtilen süreler kapsamında sistemde kalmanız size avantaj sağlar.
- Bir başka emeklilik firmasına geçiş yapmak istediğinizde mevcut birikimlerinizde değer kaybı yaşanmaz. İstediğiniz firmaya kolayca geçiş yapabilirsiniz.
- Emeklilik sisteminden çıkış yapmak istediğinizde yatırdığınız tutar henüz ödemeler veya süre yüzünden hatırı sayılır meblağlara ulaşmadıysa yatırdığınız tutarın altında ödeme alabilirsiniz. Bu, giriş çıkış aidatı denilen harç yüzünden olmaktadır. Bu yüzden kısa süreli tasarruf düşünenler için bireysel emeklilik iyi bir seçenek sayılmamaktadır.
Kazanç durumlarını öğrenmek isteyen adaylar: Bireysel Emeklilik Sisteminde 10 Yıl Sonra Ne Kadar Para Alırım?Yazısından bilgi alabilirler.
Otomatik katılım ile sisteme giriş yapmışsanız;
- Hangi firmadan bireysel emekliliğiniz yürütüldüğünü bilmeniz önem taşır. Genelde işyerleri otomatik talimat gereği adınıza BES işlemleri başlatır ve bu durum maaş kesintisi olarak size yansır. Eğer BES’te durmak istiyorsanız hangi emeklilik firması ile çalıştığınızı bilmeniz gerekir.
- Otomatik katılım kapsamında giriş yaptıysanız ciddi oranlarda devlet katkısından yararlanacağınızı bilmelisiniz. Özellikle yüzde 25’e varan ve süreç sonunda da ilave yüzde 5’lik destek ciddi bir oran olarak karşınıza çıkmaktadır.
- İşten ayrılmanız durumunda BES’e devam etmek istiyorsanız emeklilik firmasına durumu bildirerek gönüllü katılıma geçmeniz gerekmektedir. O zamana kadarki yapılmış ödemeler değişmeden, sisteme kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
Bu koşullar altında BES içerisinde yer almakta kararlı iseniz sonucun uzun vadede lehinize döneceğini bilmeniz önemlidir.
Merak ettiğiniz tüm detayları: BES - Bireysel Emeklilik Şartları Ve Soruları içeriğinden öğrenebilirsiniz.
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan Emeklilik Halinde BES Ne Olur?
BES yatırdığınız primler kadar daha sonra size aylık ya da toplu olarak ödemeler sunan sistemin adıdır. Eğer ödemeleriniz aylık bazda düşükse, süreç sonunda alacağınız para da buna bağlı olacaktır. Bu yüzden BES geniş kesimler için bir emeklilik sisteminden çok emekliliğe ek gelir olarak görülmektedir.
Haliyle SGK’dan emekli olmanız halinde BES’teki yatırımınıza hiçbir şey olmaz, ikisinde de aylık alabilirsiniz. Ancak SGK’ya ödediğiniz primler ve SGK’dan kazanılmış haklar BES’e aktarılamaz çünkü BES belirtildiği üzere bir alternatif değil, ayrı bir tasarruf aracıdır.
İşlemlerin sorgulanması hakkında bilgi almak için: BES Bireysel Emeklilik Sorgulama Adımları Nelerdir? Yazısından bilgi alabilirsiniz.
BES Fonları Nasıl Kontrol Edilir?
Sisteme kayıt olmak isteyen adaylar öncelikle fon kontrolü yapabilmeli ve sigorta uzmanlarından destek almalıdır. Fonları değerlendirme yapabilen adaylar BES’in sunduğu avantajlı durumları öğrendikten sonra giriş yapmanın mantıklı olduğunu çok net anlayacaklardır.
- BES’teki önemli olan husus fonların yönetilmesidir. Eğer fonları iyi yönetemezseniz, sandığınız kadar bir tasarruf yapamayabilirsiniz. Öncelikle ilgili fonlar hakkında detaylı bilgi almalı ve takip işlemlerinizi düzenli yapmalısınız.
- Riskler ve fonlar sayesinde alacağınız toplam tutar en az iki katına kadar çıkabilmektedir. Aynı şekilde fonlarınızda değişiklik yapmaz iseniz düşük ücretler ile bu süreci tamamlamış olursunuz.
- BES’e katıldığınızda başlangıç fonu üzerinden işlem yapılır. Emeklilik firmalarına göre değişkenlik göstermesine rağmen ortalama iki ay sonunda fon değişikliği yapabilirsiniz.
- Fon değişikliğini ise portföy uzmanınızdan destek alarak seçebilirsiniz. Size olası senaryoları, riskleri ve kaybetme durumlarında neler olacağını kendisi aktaracaktır.
- Sigorta Dünyası aracılığıyla tercih edeceğiniz fonlarda, sigorta danışmanlarımızdan 7/24 destek alabileceksiniz.
- Ekonomik dalgalanmaları, borsa sürecinin işlemesi vb. konuları yeterli düzeyde gerçekleştirirseniz lehinize olacak fonu seçeceksinizdir. Ancak ekonomi durgun olmadığı için yine belirli sürelerce bu fonda değişikliğe gidebilirsiniz.
Detaylı bilgi almak isteyen adaylar:BES - Bireysel Emeklilik Fonları Nelerdir?İçeriğine göz atabilir.
BES Hakkındaki Tercihiniz Ne Olmalı?
Buraya kadar BES’in olası risklerinden bahsedildiği ancak BES’in iyice öğrenilmediği durumlarda zarar durumları oluşabilir.
Öncelikli olarak yüzde 25 devlet katkısı oldukça cazip gelmektedir.
Ama bu devlet katkısını almak için ilk üç yıl sistemden çıkış yapmamalısınız.
- Ayrıca üç ilâ altı yıl içinde çıkmanız durumunda yüzde 15’i,
- Altı ile on yıl arasında çıkarsanız yüzde %35,
- On yıl kalıp 56 yaşından önce çıkarsanız yüzde 60’ı,
- Vefat ya da 56 yaşından sonraki durumlarda katkının tamamını alabilirsiniz.
Yani yüzde 25’lik devlet katkısının tamamından yararlanmak için 56 yaşına kadar beklemeniz gerekir. Uzun vadeli tasarruf düşünmüyorsanız BES aradığınızı size sunmaz.
Devlet katkısı hakkında detaylı bilgi almak için: BES Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısı Avantajıyazısına göz atabilirsiniz.
Erken çıkmanız durumunda; 10 yıldan az sürede sistemde kalarak ayrılmanız halinde yüzde 15, 10 yıldan fazla ama 56 yaşından önce ayrılmanız durumunda da yüzde 10 gelir vergisi ödersiniz. Haliyle az vergi için sisteme giriş yapmanız halinde 56 yaşına kadar sistemde kalmazsanız daha fazla vergi ödeyebilirsiniz. Vergi konusu genelde emeklilik firmaları tarafından göz ardı edilen bir konu olmasına rağmen BES’te bulunduğunuz süre ve hatta 56 yaşını da geçmiş olmanız durumunda bile yüzde 5 vergi ödemekle mükellefsiniz. Haliyle kısa süreli yatırımlar için oldukça zor bir tasarruf sağlanmaktadır.
Bir diğer husus ise giriş çıkış aidatı, yönetim gideri ve fon gideri isimli masrafların size ödetilmesidir. Giriş aidatı başlangıç olarak sizden tahsil edilir, yönetim gideri de yüzde 10’lara varan bir tutarda belirlenir.
Yaş sınır durumlarını merak eden adaylar: BES- Bireysel Emeklilik Yaş Sınırı yazısını okuyabilirsiniz.
Bu durumdalar BES uzun vadede yatırım için mantıklı ama kısa vadeli tasarruflar için sakıncalı görünmektedir.
- Birikim yapmak amacıyla bireysel emeklilik sistemine girmek isteyen adaylar, sigorta uzmanlarından destek alarak en iyi fonu tercih etmelidir.
- BES sistemine katılmak isteyen tüm adaylar Sigorta Dünyası uzmanlarından destek alabilir.
- Sigorta danışmanları ile iletişime geçerek fonları değerlendirmeniz ise sizlere avantaj sağlar. En önemlisi merak ettiğiniz tüm soruları danışmanlarımıza sorarak gerekli bilgileri kolayca öğrenebilirsiniz.