2001 yılından bu yana zorunlu tutulan deprem sigortası, yaptırılmadığı durumlarda birtakım yaptırımlara sebep olmaktadır. Deprem ve depreme bağlı olarak gelişecek hasarların önlenmesi adına deprem sigortasının yaptırılmasında büyük yarar bulunmaktadır.
Deprem Sigortası Nedir?
Deprem en beklenmedik anlarda insanın başına gelen büyük bir felakettir. Üstelik Türkiye’nin bir deprem ülkesi olması da asla unutulmaması gereken bir gerçektir. Bu durumdan hareketle, 2001 yılında Doğal Afetler Kurumu (DASK) tarafından her hane için yapılması zorunlu olan deprem sigortası; deprem ve depreme bağlı yangın, tsunami, patlama vb. durumlara karşı güvence veren bir sigorta türüdür. Deprem sigortası, bu durumu temel alarak, afetin gerçekleşmesi halinde sigortalı kişinin ekonomik sıkıntı yaşamasının önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Böylece sigortalı için sigorta kısa sürede giderleri karşılayacak ve ekonomik bir kayıp yaşamayacaktır.
DASK Zorunlu Deprem Sigortası hakkında kapsamlı bilgi için; Dask Zorunlu Deprem Sigortası Nedir, Neleri Kapsar?Yazımıza göz atabilirsiniz.
DASK Zorunlu Mu, Cezası Var Mı?
DASK kelimenin tam anlamıyla bir zorunluluk taşımamaktadır. Bu nedenle yaptırmayanlara herhangi bir cezai işlem uygulanmaz. Ancak mülkünüz ile ilgili alım-satım işlemleri ya da elektrik, su, doğal gaz abonelikleri gibi başvuruları başlatamazsınız. Konutları kapsayan bu tipteki işlemler, deprem sigortası yaptırılmadığı takdirde başlatılamaz. Son düzenlemelerden sonra bu işlemler için tarihi henüz geçmemiş DASK poliçesi zorunlu tutulmuştur.
Zorunlu Deprem Sigortası Yaptırmamanın Cezası Nedir?
Deprem sigortası yaptırmamanın herhangi bir cezai yaptırımı bulunmamaktadır. Ancak kişileri sigorta yaptırmaya yönelik birtakım yaptırımlar söz konusudur. Öncelikli olarak köy yerleşik alanlarında bulunan binalar, tamamı ticari amaçla kullanılan binalar, projesi bulunmayan binalar, projeye aykırı olarak yapılmış binalar, harap ve metruk binalar için sigorta yapılmamaktadır. Bunun dışında kalan binaların ise sigorta yaptırması gerekmektedir.
Her şeyden önce deprem nedeniyle kişilerin ekonomik sorun yaşamasının önüne geçmek isteyen deprem sigortası yaptırılmadığı durumlarda binanın tapuda alım ve satım işlemleri yapılmamakta, elektrik, su ve doğalgaz gibi abonelikleri yapılmamaktadır. Böylece herhangi bir hukuki boyutta sigorta yaptırmamanın cezası olmamasına rağmen, binayla ilgili yaptırımlar yüzünden sigortanın yapılmasında büyük yararlar söz konusudur.
Deprem Sigortası zorunluluğu ve nasıl yapıldığı hakkında her şeyi Deprem Sigortası Dask Zorunlu Mu, Nasıl Yapılır? Yazımızda bulabilirsiniz.
Zorunlu Deprem Sigortası Ne İşe Yarar?
Zorunlu Deprem Sigortası, yaptırılması zorunlu tutulan bir sigorta modelidir. Olası bir depremin konut statüsü taşıyan binalarda oluşturabileceği hasarlara karşı, poliçe kapsamında belirlenmiş limitler içerisinde koruma sağlar. Bu sayede hasar yüzünden oluşmuş maddi kayıplar, sigorta poliçesi üzerinden karşılanabilir. DASK yaptırmanın gereklikleri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Konutunuz ile ilgili tapu kaydı almak ya da elektrik, su, doğal gaz abonelikleri oluşturmak için gereklidir.
- Tüm konutların depreme karşı garanti altında tutulmasını ve olası hasarlara dair çıkacak masrafların karşılanmasını sağlar.
- Ülke genelinde sağlam ve güvenli yapılaşma için katkıda bulunur.
- Toplumun sigorta bilinci kazanmasına ve bu fikre alışmasına yardımcı olur.
Deprem Sigortasında Önemli Noktalar Nelerdir?
Deprem sigortası yaptırmak isteyen kişiler, öncelikli olarak sigortanın sadece bina hasarlarını karşıladığını bilmeli, bunun dışında kalan durumlarda herhangi bir ödeme yapmadığını bilmelidir. Sigorta kapsamına alınmış binada hasar ya da sahiplik gibi konularda değişiklik olursa mutlaka sigortaya bildirimde bulunulmalıdır. Örneğin; binada deprem dışında oluşmuş bir hasar olduğunda ya da el değiştirme halinde sigortanın bu durumdan haberdar edilmesi gerekmektedir.
Deprem sigortası, temelde deprem gibi bir afet karşısında oluşacak maddi hasarı ve insanların evsiz kalmasının önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Yapılmaması durumunda herhangi bir cezası bulunmamasına rağmen, afetin çabuk atlatılması ve mağdur olunmaması için sigortanın yapılması zaruri bulunmaktadır. Ayrıca sigorta sayesinde, konutta deprem yüzünden oluşacak ufak çaptaki hasarlar dahi karşılanabilmektedir. Üstelik Doğal Afetler Kurumu uzun yıllardır birikim yaptığı için çok büyük depremler karşısında bile hasarı karşılayacak güçtedir.
Deprem Sigortası yaptırırken dikkat etmeniz gereken adımları öğrenmek için; Deprem Sigortası Yaptırırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?Yazımızı okuyabilirsiniz.
Deprem Sigortası Teminatları Nedir?
Zorunlu deprem sigortası, binanın depreme bağlı olarak tamamen ya da kısmi olarak zarar görmesi halinde oluşan zararları karşılamaktadır. Poliçede belirlenmiş ve binanın değerine göre saptanmış bedel üzerinden, hasarlar karşılanmaktadır. Hasar bu poliçe kapsamında değerlendirildiğinde, binanın şu bölümleri güvence altındadır;
- Ana duvarlar,
- Temeller,
- Bahçe duvarları,
- Ortak duvarlar,
- Tavanlar ve tabanlar,
- Merdivenler,
- Asansörler,
- Çatılar,
- Koridorlar,
- Bacalar,
- Diğer tamamlayıcı bölümler
Binanın ilgili bölümlerde hasarın gerçekleşmesi sonucunda, sigorta tarafından belirlenen ödeme yapılmaktadır.
Deprem Sigortası Nasıl Yapılır?
Deprem sigortası yaptırmakiçin ilk olarak sigorta şirketi bulunmalıdır. Deprem sigortasının teminatı tek olduğu için aşağı yukarı tüm sigorta şirketlerinde aynı fiyat sunulmaktadır. Bu yüzden deprem sigortası için detaylı bir araştırma yapmak gerekmemektedir. Sadece dikkat edilmesi gereken nokta, sigortanın yapılışı esnasında istenen bilgi ve belgelerin doğru olarak beyanedilmesidir.
Sigortanın talep edeceği şu belgeler eksiksiz olarak bildirilmelidir;
· Sigortaya başvuran kişinin kimlik bilgileri,
· Ada, pafta, parsel ve sayfa numaralarının yer aldığı tapu örneği,
· Binanın yapıldığı yıl,
· Binanın ahşap, betonarme, karkas vb. yapı tipi,
· Binada bulunan toplam kat sayısı,
· Binanın mevcut hasar durumu,
· Sigorta kapsamına alınacak binanın metrekare olarak brüt yüzölçümü,
· Binanın hangi amaçla (daire, ofis vb.) kullanıldığı
Bilgileri eksiksiz ve doğru bir şekilde bildirilmelidir. Aksi halde yani yanlış ya da yalan beyan durumunda sigorta yapılmış olsa bile oluşacak hasar halinde sigorta herhangi bir ödeme yapmayacaktır. Bu bilgilerin beyan edilmesinden sonra sigorta tarafından binanın bedelinin tespiti yapılır ve poliçe bu bedel temel alınarak hazırlanır.
Bedelin belirlenmesinde binanın yaşı ve mevcut durum temel alınırken, o yıl içindeki inşaat enflasyonu da temel alınmaktadır. Böylece sigorta prim ödemesiyle birlikte geçerlilik kazanmaktadır. Ancak sigorta 1 yıllık yapılmaktadır ve her yıl poliçenin yenilenmesi gerekmektedir. Aksi halde poliçe geçersiz olacaktır.
DASK için gerekli belgeleri toplamadan önce eksiklerinizi tamamlamak için; Dask Sigortası Yaptırmak İçin Gerekli Evraklar / Belgeleryazımızı incelemenizde fayda var.
Deprem Sigortasını Hasarlı Bina Yaptırabilir mi?
Deprem sigortası hasarlı binalar için de belirli şartlar altında yapılabilmektedir. Ancak bu durumda hasar oranı dikkate alınmaktadır. Tam hasarlı bir binaya sigorta yapılmazken, orta hasarlı binada hasarın tadilat ile giderilmesinden sonra sigorta yapılabilmektedir.
Aynı şekilde az hasarlı binada ise sigortalının sözlü beyanı temel alınmakta ve buna göre sigorta yapılmaktadır. Ancak az hasarlı durumlarda, sigortalı kişinin bildirdiğinden farklı bir durum oluşursa, poliçe olası hasar durumunda ödeme yapmayabilmektedir.
Bu doğrultuda orta ve az hasarlı binalara, deprem sonrasında sigorta yapılabilmektedir. Unutulmaması gereken nokta ise sigortanın başladığı tarihten sonraki hasarlar için sigorta geçerlidir. Bir başka deyişle, sigortadan önce oluşmuş hasarlar sigorta tarafından karşılanmamaktadır.
Deprem Sigortası Şartları Nedir?
Deprem sigortasından yararlanmak için öncelikli olarak binanın sigortaya uygun olması gerekmektedir. Bu kapsamda sigortaya uygunluk gösteren binalar şu şekildedir;
- Tapuya kayıtlı olan ve mesken olarak inşa edilmiş binalar,
- Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler,
- Sigorta kapsamına giren binaların içinde yer alan ofis, ticarethane gibi kullanılan bölümler,
- Kat irtifakı sağlanmış binalar,
- Tapu tahsisi yapılmamış olmasına karşılık kooperatif evleri
Bu yapıların dışında kalan binalar için ise sigorta yapılmamaktadır. Aynı zamanda sigorta yapılacak binanın değeri sigorta tarafından görevlendirilen uzmanlar tarafından hesaplanmaktadır. Buna göre binanın yapılış yılı ile yapısal özellikleri temel alınarak hesaplama yapılmaktadır.
Sigorta bedelinin belirlenmesi ise azami limit üzerinden yapılmaktadır. Azami limit 210.000 TL olup bu bedelin üstünde kalan hasarlar sigortalının katılımı ile ödenmektedir. Bir başka deyişle örneğin binada 230.000 TL’yi bulan bir hasar oluşmuşsa, kalan hasar tutarı sigortalı tarafından karşılanmaktadır. Ancak belirtildiği gibi 210.000 TL azami tutardır. Binanın yapısına ve yaşına bağlı olarak bu tutar daha aşağıda tutulabilir. Eksik ya da aşkın bedel belirlenmesi halinde sigortaya yeniden değerlendirme talebinde bulunulabilmektedir. Bu sayede binanın rayiç bedeline denk gelecek bir tutar saptanmaktadır.
Deprem sigortası, bir kişinin farklı yapıları olması durumunda, her biri için ayrı ayrı olarak yapılmalıdır. Kiracılar deprem sigortasını yaptırabilmektedirler. Ancak sigorta, hasar durumunda sadece binanın dış hasarlarını karşıladığı için sigortanın mülk sahibi tarafından yapılması daha doğru olmaktadır. Bir başka deyişle, deprem sigortası sadece dış hasarları kapsamakta ve binanın içindeki eşya, mal vb. gereçleri karşılanmamaktadır.
Ayrıca sigortadan manevi tazminat talebinde de bulunulmamaktadır. Depreme bağlı nedenlerden olsa dahi deprem sigortası manevi tazminat ödemesi yapmamaktadır. Aynı şekilde, deprem sonucunda binada ölen ya da yaralanan kimselere karşı da bu durumlarından ötürü herhangi bir tazminat ödemesi yapmamaktadır. Deprem sigortasının tek teminatı deprem ve depreme bağlı olarak gelişecek bina hasarlarının karşılanmasıdır.
DASK genel şartları hakkında detaylı bilgi için; Zorunlu Deprem Sigortası (dask) Poliçesi Genel Şartları yazımıza mutlaka göz atın.
